Dzisiejszy Marymont to osiedle położone w północnej części Żoliborza i południowo-wschodniej Bielan. Na tym terenie już w XIVw znajdowała wieś Polków (Polokowo), będąca własnością książąt mazowieckich. Po śmierci Stanisława i Janusza – ostatnich z linii książąt mazowieckich, w 1526r Polków, Warszawa i całe Mazowsze znalazło sie pod panowaniem kolejnych królów polskich. W XVIIw Władysław IV podarował tereny Polkowa, zarówno wieś jak i otaczające ją lasy, kamedułom, których sprowadził z Krakowa.
I tak bracia w białych habitach (stąd nazwa Bielany i te krakowskie i te warszawskie) byliby może gospodarzami Marymontu do dziś, gdyby nie pewna zachcianka Jana III Sobieskiego. Otóż nasz bohaterski król zapragnął zrobić swej małżonce miły prezent – niewielki letni pałacyk. Na jego lokalizację wybrał pagórkowaty i zalesiony teren Polkowa. Ponieważ królowi nie sposób odmówić otrzymał od kamedułów część należących do nich gruntów.
By mieć pewność, że nowa letnia rezydencja będzie godna królewskiej rodziny, Jan III Sobieski zatrudnił najlepszego z architektów – samego Tylmana z Gameren. I w 1695r pałacyk na wzgórzu Polkowa był już gotowy. Król niestety niedługo się cieszył nową posiadłością, bo w czerwcu następnego roku zszedł z tego świata. Zanim jednak to nastąpiło, rezydencję podarował ukochanej żonie – królowej Marii Kazimierze. Odtąd miejsce to zaczęto nazywać Marie Mont (Góra Marii).
Pałacyk był budowlą piętrową. Parter ulokowany na planie kwadratu składał się z kilku niewielkich pomieszczeń. Na górze zaś znajdowała się reprezentacyjna sala w kształcie krzyża, przykryta namiotowym dachem z ozdobną banią na szczycie. Marymoncka rezydencja pełniła rolę prywatnego, letniego miejsca wypoczynku królewskiej rodziny. W pobliskich lasach nie brakowało dzikiego zwierza, toteż król póki jeszcze sił mu starczało, urządzał tu polowania.
Jedno z polowań w sposób szczególny przeszło do historii. Pewien szlachcic z okolic Łukowa, Jakub Zaleski, przyjechał konno do króla prosić go o starostwo po swym zmarłym bracie. Ponieważ ów jegomość nie zastał Jana III w rezydencji zapuścił się na poszukiwania monarchy w las. Po drodze spotkał dworzanina, któremu wyjaśnił w jakim celu szuka króla. Dworzanin spytał Zaleskiego, co będzie jeśli król mu odmówi poparcia? Szlachcic odparł: „to niech w ogon moją kobyłę pocałuje”. Kiedy wieczorem Jakub Zaleski znalazł się przed obliczem króla rozpoznał w nim dworzanina z lasu. Rozbawiony tą sytuacją król raz jeszcze zapytał, co będzie jeśli się nie zgodzi? W odpowiedzi usłyszał: ”Słowo się rzekło, kobyłka u płotu”. Szlachcic Zaleski poparcie monarchy na urząd otrzymał a jego śmiała wypowiedź do dziś jest przysłowiem.
Od spadkobierców Jana III Sobieskiego marymoncką posiadłość nabył August II. Przebudował ją na willę myśliwską a w parku założył zwierzyniec. Posiadłość jeszcze kilka razy zmieniała właścicieli. W w 1796 zakupił ją rząd pruski. W końcu stał się własnością Królestwa Polskiego.
W 1816r w marymonckim pałacyku otworzono Szkołę Agronomiczną. Na parterze budynku powstała wówczas kaplica a na piętrze gabinety naukowe. W 1862r władze carskie przeniosły szkołę do Puław a opuszczony pałacyk stał się koszarami wojskowymi. Po wyjściu Rosjan z Warszawy w 1915r księża Marianie zorganizowali tu przytułek dla nieuleczalnie chorych.
Kolejne zmiany w dawnej królewskiej rezydencji zaszły w roku 1924. Wówczas gruntownie została przebudowana i powiększona kaplica, zmieniając pałacyk w kościół pod wezwaniem Matki Bożej Królowej Polski. Druga wojna światowa odcisnęła i tu swoje piętno. Zniszczeniu uległo kościelne sklepienie. W latach 1956-60 kościół przeszedł gruntowny remont i rozbudowę. Jego obecny adres to ulica Gdańska 6a. I mało kto wie, że czasami o północy spotyka się tu duch naszego wspaniałego monarchy Jana III Sobieskiego z duchem swej ukochanej małżonki Marii Kazimiery.
WawaManiak 